Hướng dẫn sử dụng phần mềm dinh dưỡng Nutrikids1.5.1
Khẩu phần cho bé là chức năng giúp xác định khối lượng một khẩu phần ăn, đảm bảo đủ năng lượng cho các hoạt động trong ngày của trẻ. Chức năng này còn cho phép tính tổng khối lượng thực phẩm cần đi chợ, giúp bạn tiết kiệm thời gian trong việc tính toán hàng ngày.
Đây là một chức năng tương đối phức tạp, bạn phải trải qua nhiều giai đoạn như: lên danh sách trẻ, chọn bữa ăn, xác định các món ăn, cân bằng khẩu phần... Tuy nhiên nó cũng sẽ trở nên dễ dàng nếu bạn sử dụng 2-3 lần.
Các bước thực hiện trong việc xây dựng khẩu phần ăn cho trẻ:
Bước 1: Khởi động chức năng
Chọn biểu tượng từ màn hình chương trình chính. Màn hình Khẩu phần cho bé sẽ hiện ra như hình bên dưới:
Bước này yêu cầu bạn lên danh sách trẻ trong trường và chọn buổi ăn cần thiết lập:
+ Chọn độ tuổi, bữa dùng, số lượng trẻ. Nhập vào ô bên dưới.
+ Nhấn nút Thêm vào. Thông tin yêu cầu sẽ được đưa vào danh sách bên trái
Sau khi đã lên danh sách, bạn vẫn có thể thay đổi số lượng trẻ trên danh sách một lần nữa bằng cách chọn vào ô nhập Số trẻ (ô màu trắng trên danh sách) để thay đổi yêu cầu.
Sau khi đã lên danh sách yêu cầu bữa ăn cho trẻ, bạn qua bước chọn các món ăn cho trẻ. Các món ăn cho trẻ được phân chia làm nhiều loại:
+ Cơm và các món ăn chính cho cơm
+ Mì, hủ tiếu, cháo
+ Xôi chè
+ Trứng sữa
+ Bánh kẹo
+ Thức ăn tráng miệng
+ Đồ hộp, đồ khô
+ Trái cây
+...
Bạn chọn một loại món ăn từ hộp thoại thả xuống , các món ăn trong loại đó sẽ hiện ra danh sách ở dưới:
Ví dụ, ở trên bạn chọn bữa ăn sáng và giữa sáng, các món ăn có thể được chọn là:
Cơm trắng | Bữa sáng |
Đậu hũ dồn thịt | Bữa sáng |
Canh cải | Bữa sáng |
Yaourt | Bữa giữa sáng |
Để loại bỏ món ăn nào đó trong danh sách yêu cầu, bạn chỉ việc chọn món ăn đó rồi nhấn vào nút Bỏ chọn.
Bước 4: Cân bằng khẩu phần bằng Min - Max
Min: Số phần ăn tối thiểu dự kiến
Max: Số phần ăn tối đa dự kiến
Điều này có nghĩa là trong quá trình tính toán, chương trình chỉ được phép sử dụng lượng khẩu phần trong khoảng từ Min đến Max. Việc này giúp cho việc cân đối hợp lý các món ăn khi sử dụng. Việc cân bằng Min-Max có thể làm bạn lúng túng khi sử dụng vì chưa quen. Tuy nhiên, bạn có thể dựa vào khả năng ước chừng của mình để xác định một lượng khẩu phần gần đúng. Chương trình sẽ giúp bạn điều chỉnh lượng khẩu phần này cho hợp lý. Một kinh nghiệm cho việc định giá trị Min-Max là bạn nhìn vào ô tương quan giữa lượng Kcal của một khẩu phần ăn với lượng Kcal yêu cầu từ đó có thể ước chừng nhanh số khẩu phần cần thiết.
Bước 5: Điều chỉnh
Sau khi đã chọn xong giá trị Min-Max mà bạn cho rằng nó chính xác, bạn nhấn vào nút thiết lập. Khi đó cột số phần và kết quả sẽ có giá trị:
Cột số phần: Số phần của món ăn được tính ra nằm trong khoảng Min-Max.
Cột Kết quả (Kcal): Tổng số Kcal được tính được từ số phần.
Cột Kết quả (Kcal): Tổng số Kcal được tính được từ số phần.
Nhìn vào ô kết quả Tổng cộng, hiện đang có giá trị trên hình là 135271Kcal, đây là tổng lượng Kcal tính được trên tất cả món ăn.
Khi so sánh số liệu Tổng cộng kết quả năng lượng tính được (135271) với Tổng kết quả yêu cầu (133040) ta thấy 2 giá trị này gần bằng nhau, độ chênh lệch là (98,3%) vậy là đạt yêu cầu. Kết quả của bạn vẫn có thể chấp nhận được nếu sai số ở khoảng 5%.
Nếu sai số quá lớn, bạn có thể giảm hoặc tăng số liệu Min-Max xuống. Sau đó nhấn vào nút Thiết lập để tính toán lại
Bước 6: Thành phần nguyên liệu chi tiết.
Nếu bạn muốn thấy rõ hơn chi tiết các món ăn, nghĩa là muốn xem thành phần nguyên liệu của món, nhấn vào nút Chi tiết thành phần. Bảng chi tiết các thành phần thực phẩm sẽ được liệt kê ở dưới.
Từ Bảng kết quả này, bạn có thể nhấn nút Xem in để in bản chi tiết này bằng máy in. Hoặc nhấn Thoát để trở về màn hình trước
Định nghĩa về khẩu phần
Khẩu phần ăn là một khái niệm mới trong phần mềm Dinh dưỡng mầm non. Bạn có thể chưa quen với khái niệm này và đôi khi cảm thấy nó trừu tượng trong việc lập khẩu phần ăn cho trẻ. Tuy nhiên, việc lập một bữa ăn cho trẻ sẽ đơn giản và chính xác hơn nếu được thiết lập dưới dạng khẩu phần ăn. Vậy khẩu phần ăn là gì:
Khẩu phần ăn là 1 lượng món ăn trung bình cho 1 người bình thường. Mỗi khẩu phần ăn khác nhau về khối lượng và có giá trị năng lượng khác nhau. Ví dụ như là 1 ổ bánh mì thịt và 1 tô phở bò: cả 2 món ăn này khác nhau về khối lượng và thành phần dinh dưỡng.
Trong thực tế, chúng ta rất khó xác định một khẩu phần ăn thế nào là trung bình; ví dụ như là 2 quả táo, vẫn có 1 quả to và một quả nhỏ hơn. Hay là 2 tô phở thì số lượng thịt và bánh phở là bao nhiêu... Chương trình có thông tin chi tiết về khối lượng lượng trung bình, khối lượng thành phần của các thực phẩm và tổng lượng năng lượng (Kcal) trong món ăn đó.
Theo kinh nghiệm sử dụng, ta nên căn cứ vào tương quan năng lượng giữa khẩu phần ăn của trẻ và khẩu phần ăn trung bình để có sự ước lượng khẩu phần ăn chính xác cho trẻ.
Trong phần tính khẩu phần ăn cho trẻ, nếu việc ước chừng của bạn không chính xác thì chương trình cho kết quả không chính xác, khi gặp trường hợp này, bạn chỉ việc nhấn nút Trở về và điều chỉnh lại khoảng Min-Max.
Khái niêm về Min-Max
Khái niệm Min-Max là khái niệm nhỏ nhất và lớn nhất khi ước chừng trọng lượng của một thực phẩm hay số khẩu phần ăn. Để hình dung rõ hơn ta có thể xét 2 ví dụ sau:
- Ví dụ 1: Khi nấu cơm cho 100 trẻ ăn thì ta ước chừng nấu khoảng từ 10Kg-11Kg gạo.
Vậy khi này Min sẽ là 10Kg gạo và Max là 11Kg gạo. - Ví dụ 2: Khi nấu món thịt kho cho 100 trẻ dùng, ta ước chừng khoảng từ 70-75 phần ăn trung bình
Vậy khi này Min sẽ là 70 phần và Max sẽ là 75 phần.